วีเนียร์ คืออะไร

วีเนียร์ (Dental Veneer) ถูกออกแบบมาให้มีหน้าตาและลักษณะคล้ายกับเคลือบฟันธรรมชาติที่มีสีและรูปร่างใกล้เคียงกับฟัน มีขนาดเล็ก และบาง โดยจะติดบริเวณด้านหน้าของฟัน แนบสนิทกับผิวหน้าฟันได้อย่างพอดี

นอกจากวีเนียร์จะช่วยเรื่องความสวยงามแล้ว ยังช่วยเรื่องการแก้ไขการเรียงตัวของฟัน การปิดช่องว่าง อีกทั้งยังสามารถแก้ไขสีฟันให้มีความขาวได้ตามต้องการ มักนิยมใช้แก้ไขรูปร่างฟันที่ไม่สวย เช่น ฟันแตก ฟันบิ่น ฟันมีขนาดเล็ก หรือฟันที่ผ่านการอุดแล้วสีไม่เหมือน

วัสดุที่นำมาทำวีเนียร์มีอยู่ 2 ประเภท ดังนี้

1. คอมโพสิต (COMPOSITE) เป็นวัสดุแบบเดียวกับที่ใช้ในการอุดฟัน มีอายุการใช้งานที่น้อยกว่าแบบพอร์ซเลน และมีความใสของสีที่น้อยกว่า เหมาะกับคนที่มีปัญหา มีฟันห่าง ฟันเล็ก ฟันบิ่น ฟันเกเล็กน้อย ฟันที่มีสีไม่เสมอกัน และมีงบประมาณจำกัด

2. พอร์ซเลน (PORCELAIN) เป็นวัสดุเซรามิก มีคุณสมบัติที่มีความทนทานสูง และเนื้อมีความสวยงาม วาวเป็นธรรมชาติ ทำให้วีเนียร์พอร์ซเลนจะเหมือนฟันจริงมากที่สุด และมีอายุการใช้งานนาน จึงทำให้วัสดุพอร์ซเลนมีราคาสูง
อีกหนึ่งเหตุผลสำคัญที่วีเนียร์แบบพอร์ซเลนได้รับความนิยมมากกว่าแบบคอมโพสิต เนื่องจากวัสดุเซรามิกไม่ดูดซับสีอาหารทำให้เกิดคราบต่าง ๆ ได้ยากกว่า

วีเนียร์ เหมาะกับใคร?

วีเนียร์เหมาะสำหรับคนที่มีปัญหาเกี่ยวกับฟัน ดังนี้

• ผู้ที่มีปัญหาเรื่องสีฟัน ได้แก่ ฟันมีสีดำ คล้ำ ฟันเหลือง สีฟันไม่ขาวใสเป็นธรรมชาติ ทำให้ขาดความมั่นใจ

• ผู้ที่มีปัญหาเรื่องขนาดของฟัน ได้แก่ ฟันไม่เท่ากัน ฟันซี่เล็กเกินไป ทำให้ส่งผลต่อความสวยงาม

• ผู้ที่มีปัญหาเรื่องการเรียงตัวของฟันเล็กน้อย และไม่ต้องการจัดฟัน  ได้แก่ ฟันซ้อนเกหรือฟันห่าง ทำให้ขาดความมั่นใจ และทำให้เศษอาหารติดตามช่องว่าง ส่งผลให้มีปัญหาฟันผุ 

ข้อดีของการทำวีเนียร์

• สามารถแก้ไขรูปร่างของฟัน เช่น ฟันที่ขนาดเล็กกว่าปกติ

• สามารถแก้ไขการเรียงตัวของฟันที่ไม่เป็นระเบียบได้ เช่น ฟันซ้อนเกเล็กน้อย ฟันห่าง

• สามารถแก้ไขสีฟัน และเลือกระดับความขาวของฟันได้ตามต้องกki

• สามารถปรับปรุงสภาพฟันที่มีปัญหาให้กลับมาดีขึ้นและใช้งานได้ตามปกติอีกครั้งสร้างความมั่นใจให้กลับคืนมา

• ทำให้ฟันมีความแข็งแรงทนทาน ยากต่อการติดคราบเครื่องดื่มและอาหาร บุหรี่

ข้อจำกัดของการทำวีเนียร์

• ค่าใช้จ่ายค่อนข้างสูง เนื่องด้วยความซับซ้อนในขั้นตอนและคุณภาพของวัสดุ

• หากชิ้นงานวีเนียร์เกิดความเสียหาย อาจไม่สามารถแก้ไขได้ (ต้องทำใหม่ในซี่นั้น)

• เครื่องมือมีโอกาสแตกหัก ชำรุด เสียหาย เมื่อใช้งานฟันที่มีวีเนียร์อย่างรุนแรงเกินไป

• ตัวฟันที่ติดเครื่องมือวีเนียร์ สามารถผุได้ง่าย หากไม่ดูแลทำความสะอาดฟันให้ดี

ขั้นตอนการทำวีเนียร์

ครั้งที่ 1 ก่อนเริ่มทำ
พบทันตแพทย์เพื่อวางแผนการรักษาซึ่งประกอบด้วยการตรวจในช่องปาก ถ่ายภาพ และ X-ray ทันตแพทย์จะวิเคราะห์รอยยิ้มของคนไข้และวางแผนการรักษาว่าทำอย่างไรถึงจะได้รอยยิ้มที่สวยงาม คนไข้สามารถแจ้งความต้องการเกี่ยวกับรอยยิ้มที่ต้องการเพื่อประกอบการวางแผนการรักษาของทันตแพทย์ เมื่อตกลงทำการรักษาแล้วทันตแพทย์จะนัดวันกรอฟัน และวันใส่ฟัน ในเคสที่มีความซับซ้อนทันตแพทย์จะจำลองฟันหลังจากทำวีเนียร์บนโมเดลจากการพิมพ์ฟัน เพื่อใช้ในการอธิบายและทำเป็นวีเนียร์ชั่วคราว

ครั้งที่ 2 เริ่มทำวีเนียร์
พบทันตแพทย์เพื่อกรอฟันสำหรับใส่ชิ้นงานวีเนียร์ ทันตแพทย์จะบันทึกการสบฟันดั้งเดิมของคนไข้ และกรอฟันที่จะทำวีเนียร์เฉพาะทางด้านหน้าของฟัน เมื่อกรอเตรียมฟันเสร็จแล้วก็จะพิมพ์ปากเพื่อสร้างแบบจำลองสำหรับนำไปสร้างวีเนียร์ ในแลป เพื่อนำมาใส่ให้กับคนไข้ในการนัดครั้งต่อไป โดยปกติจะไม่มีการใส่วีเนียร์ชั่วคราวให้กับคนไข้ ในรายที่มีความจำเป็นจริงๆให้แจ้งทันตแพทย์ในวันวางแผนการรักษาเพื่อเตรียมวีเนียร์ชั่วคราวให้ การทำวีเนียร์ชั่วคราวจะมีค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้น

ครั้งที่ 3 ใส่วีเนียร์ตัวจริง
พบทันตแพทย์เพื่อใส่ชิ้นงานวีเนียร์ ทันตแพทย์จะยึดชิ้นงานเข้ากับฟันที่เตรียมไว้ ซึ่งได้แต่งรูปร่างและสีฟันให้สวยงามตามการวางแผนการรักษา หลังจากยึดชิ้นงานเรียบร้อยทันตแพทย์จะแต่งเช็คการสบฟันให้กลับไปเหมือนการสบฟันดั้งเดิมของคนไข้ ฟันก็จะสวยงามตามที่คนไข้ต้องการ และให้คนไข้กลับไปใช้งานและนัดกลับมาRecheck

คำแนะนำสำหรับคนที่ทำวีเนียร์

1. ควรงดการเคี้ยวอาหารแข็ง

2. หากเหงือกมีอาการบวม ให้บ้วนปากเบา ๆ และทานยาตามคำแนะนำของทันตแพทย์

3. หากเกิดอาการเสียวฟัน อาการนี้จะเกิดขึ้นในช่วงแรกและหายไปเองในระยะต่อมา

วิธีการดูแลสุขภาพฟันหลังทำวีเนียร์

1. ควรแปรงฟันให้สะอาดโดยเฉพาะการทำความสะอาดบริเวณขอบเหงือกที่ทำวีเนียร์
2. หมั่นใช้ไหมขัดฟันเป็นประจำ โดยให้ทำทุกวัน แนะนำให้ทำวันละ1-2 ครั้ง เพือทำความสะอาดบริเวณซอกฟัน
3. ควรหลีกเลี่ยงการใช้ฟันกัดของแข็งหรือการใช้ฟันหน้าแทะของแข็ง เพื่อให้การทำวีเนียร์อยู่ได้นาน
4. อย่าใช้ฟันกัดแงะฝาขวดเครื่องดื่มหรือของแข็งต่าง ๆ ที่มีลักษณะต้องใช้ฟันงัดออก
5. หากมีนิสัยชอบนอนกัดฟันจำเป็นต้องใส่เฝือกสบฟัน เพื่อป้องกันไม่ให้ วีเนียร์แตก เสียหาย
6. ควรไปพบทันตแพทย์ตามนัดเสมอหรือเมื่อมีปัญหาเรื่องฟัน เพื่อไม่ให้ปัญหาลุกลามบานปลาย สามารถแก้ปัญหาได้ทัน

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับวีเนียร์

วีเนียร์ต้องทำกี่ซี่ ถึงจะดี?
การทำวีเนียร์ฟันสามารถทำได้มากกว่า 1 ซี่ ขึ้นอยู่กับปัญหาของแต่ละบุคคล หากต้องการรอยยิ้มใหม่ที่สวยงาม แนะนำว่าให้ทำประมาณ 6-8 ซี่ โดยจะประเมินจากรอยยิ้มของคนไข้เองว่า เมื่อยิ้มแล้วเห็นถึงฟันซี่ไหนบ้าง ส่วนใหญ่จะเห็นเขี้ยวถึงเขี้ยว บางครั้งก็เห็นฟันกรามน้อยถึงฟันกรามน้อย

วีเนียร์แตกทำอย่างไร?
วีเนียร์ผลิตมาจากวัสดุที่ค่อนข้างบาง ดังนั้นจึงอาจเกิดปัญหาแตก บิ่น ร้าวได้ง่าย หากคนไข้ไม่ระมัดระวัง โดยเบื้องต้นแนะนำให้กลับมาพบทันตแพทย์ให้เร็วที่สุดครับ เพื่อทำการซ่อมแซม ซึ่งทันตแพทย์จะพิจารณาความเสียหายทั้งตัววีเนียร์ และสุขภาพฟันของคนไข้ว่าได้รับความเสียหายหรือไม่ ในกรณีที่เสียหายไม่มากก็สามารถซ่อมได้ แต่หากได้รับความเสียหายมากอาจจะต้องทำใหม่

วีเนียร์ อยู่ได้นานเท่าไหร่?
วีเนียร์มีอายุการใช้งานยาวนานถึง 10-15 ปี ถ้าดูแลอย่างดีก็สามารถยืดอายุการใช้งานอยู่ได้ถึง 20 ปี ซึ่งนับว่าเป็นการลงทุนที่คุ้มค่า

การทำวีเนียร์ ต้องกรอฟันด้วยหรือไม่?
การกรอฟันเพื่อทำวีเนียร์ ขึ้นอยู่สภาพของฟันและการวินิจฉัยของทันตแพทย์ว่าเห็นสมควรหรือไม่ แต่ส่วนมากแล้วถ้าหากมีการกรอฟันก็จะกรอฟันเพียงเล็กน้อย 0.5-1 มิลเท่านั้น เพื่อให้มีเนื้อที่เพียงพอสำหรับชิ้นงาน

จำเป็นต้องแต่งเหงือกร่วมกับการทำวีเนียร์หรือไม่?
ในกรณีที่ฟันมีระดับคอฟันที่สวยงามอยู่แล้วก็ไม่จำเป็นต้องมีการแต่งเหงือกร่วมด้วย แต่ในคนไข้บางรายที่ระดับของเหงือกไม่สวยงาม เช่น เห็นเหงือกมากเกินไป คอฟันแต่ละซี่ไม่สมมาตรกัน การแต่งเหงือกร่วมกับการทำวีเนียร์จะให้รอยยิ้มมีความสวยงามสูงสุด