การดูแลสุขภาพช่องปากเด็กควรเริ่มเมื่อไหร่ และอายุเท่าไหร่

เริ่มได้ตั้งแต่แรกเกิด เริ่มที่บ้าน และเริ่มที่ตัวคุณพ่อคุณแม่เอง ในช่องปากของเรามีทั้งเหงือกและฟัน ในเด็กแรกเกิดจะมีแค่เหงือก ไม่มีฟัน ดังนั้นเราจะเริ่มดูแลที่เหงือกกันก่อนค่ะ วิธีการทำความสะอาดเหงือกง่ายๆเลยคือ ใช้ผ้าสะอาดชุบน้ำต้มสุกทิ้งไว้ให้เย็น เช็ดให้ทั่วทั้งเหงือก กระพุ้งแก้ม เพดานปาก และลิ้น  โดยข้อดีของการทำความสะอาดนี้คือ เราได้ความสะอาดแน่นอนค่ะ และอีกอย่างนึงคือเป็นการสร้างความเคยชินให้กับเด็ก ให้คุ้นกับการมีอะไรเข้าไปในช่องปาก ดังนั้นเมื่อฟันซี่แรกเริ่มขึ้น จะช่วยทำให้คุณพ่อคุณแม่แปรงฟันน้องๆได้ง่ายขึ้น และมีโอกาสที่เด็กๆจะร่วมมือในการทำความสะอาดช่องปากมากขึ้นค่ะ

การเลือกแปรงสีฟัน
เลือกหน้าตัดตรง ขนแปรงนุ่มแต่ไม่ต้องนุ่มมากจนไม่สามารถแปรงคราบจุลินทรีย์หรือขี้ฟันเหนียวๆได้ ด้ามจับถนัดมือคุณคุณแม่และเด็กๆ อาจจะมีลวดลายที่น่ารักเพื่อดึงดูดให้เด็กๆอยากแปรงฟันมากขึ้น

มาแนะนำการแปรงฟันให้กับคุณพ่อคุณแม่และเด็กๆ
การแปรงฟันเป็นการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กที่เป็น fine motor skill หรือการใช้กล้ามเนื้อในการเคลื่อนไหวอย่างประณีต หมอแนะนำดังนี้ค่ะ

เด็กอายุ 6 เดือน หรือฟันซี่แรกขึ้น – 3 ปี หรือ ยังมีฟันน้ำนมขึ้นไม่ครบ 20 ซี่
คุณพ่อคุณแม่จะต้องเป็นคนแปรงให้ แต่ถ้าหากคุณพ่อคุณแม่อยากฝึกให้เด็กๆแปรงฟันเองสามารถทำได้ แต่เนื่องจากกล้ามเนื้อมือเค้ายังพัฒนาไม่เต็มที่ อาจจะแปรงโดนแค่บางซี่ หรืออาจจะเคี้ยวแปรงเล่นมากกว่า แนะนำให้ฝึกเด็กๆแปรงฟันในท่านอนบนเตียงนะคะ จะร้องเพลงหรือเล่านิทานไปด้วยก็ได้ค่ะ พอแปรงเสร็จถึงแม้จะร้องไห้ก็ต้องปลอบใจ ปรบมือพร้อมให้กำลังใจลูกๆไปนะคะ ซึ่งข้อดีของการที่ให้เด็กๆนอนแปรงฟันคือคุณพ่อคุณแม่จะได้เห็นฟันของลูกๆชัดเจน และเมื่อเด็กมาพบหมอฟันเด็ก คุณพ่อคุณแม่จะได้บอกได้ว่าเหมือนนอนแปรงฟันที่บ้านเลยค่ะ

เด็กอายุ 3 – 6 ปี หรือ เป็นวัยที่มีฟันน้ำนมครบ 20ซี่แล้ว และยังไม่มีฟันแท้ในช่องปากเลย
จะเริ่มแปรงฟันได้ดีขึ้น แต่ส่วนใหญ่จะแปรงฟันหลังได้ไม่ดีเท่าที่ควร รวมทั้งยังไม่สามารถใช้ไหมขัดฟันได้ ดังนั้นในเด็กวัยนี้ให้เด็กฝึกแปรงเอง และคุณพ่อคุณแม่แปรงซ้ำ และใช้ไหมขัดฟันให้ค่ะ

เด็กอายุ 6 ปีขึ้นไป หรือ เริ่มมีฟันแท้ขึ้นมาในช่องปาก
เมื่อไหร่ก็ตามที่เด็กเริ่มผูกเชือกรองเท้าเป็นโบว์ได้ แสดงว่าเด็กๆสามารถแปรงฟันเองได้ คือกล้ามเนื้อมือพัฒนาเต็มที่ ซึ่งทำให้สามารถควบคุมตำแหน่งและทิศทางการแปรงได้ดี และบางคนสามารถเริ่มใช้ไหนขัดฟันเองได้ แต่ก็ยังต้องให้คุณพ่อคุณแม่คอยตรวจดูความสะอาดให้อีกครั้งค่ะ จริงๆแล้วก็คือคุณพ่อคุณแม่ต้องควรตรวจความสะอาดและแปรงซ้ำไปจนอายุประมาณ 11 ปีหรือจนน้องๆมีฟันแท้ทั้งปากเลยค่ะ
การแปรงฟันให้สะอาดทั่วถึงจึงต้องอาศัยทั้งเวลา การพัฒนาของกล้ามเนื้อมือ การฝึกฝน และที่สำคัญคือความใส่ใจค่ะ